Verouderen

De donkere wintermaanden zijn weer voorbij, waarin iedereen het resultaat van noeste bouw en/of schilderwerk weer laat zien. Ook ik ben daar elk jaar weer getuige van, maar wat mij telkens weer opvalt, is dat het sleep- bagger- of oorlogsschip zwabberschoon door de golven klieft. Heel fraai, maar is dit natuurgetrouw? Het is natuurlijk maar net wat je wilt. Veel aandacht wordt
besteed aan details, maar sporen langdurig gebruik zijn niet te zien. Geen roest, olie en slijtage. Heeft U wel eens een schip in de haven bekeken ? Als voorbeeld heb ik mijn Flowerclass-corvette schaal 1:72 genomen. Het is een bouwdoos uit de zeventiger jaren.
Incompleet gekocht en naar eigen fantasie opgebouwd. En …… langdurig op zee, dus vuil, roestig en beschadigd. Dit model is van polystyreen, en de verven van Humbrol en Revell zijn hiervoor zeer geschikt. Mijn ervaring is dat het ook houdt op ABS, maar niet op metaal.

Technieken.
Drybrushen: dit is mogelijk met zowel een smalle dunne kwast als een wat bredere uitlopende (oude en versleten) kwast. Net naar gelang het te schilderen oppervlak. Eerst wat verf aan de kwast blijft zitten. Daarna met een op en neergaande beweging schilderen, heel licht, zodat de ondergrond nog te zien is. Modder of roest bijvoorbeeld begint van compact en loopt naar licht uit.

 Washing: de naam zegt het al en het is heel simpel. Ofwel brengt U een beetje terpentine aan op het model en hierna een hoeveelheid verf naar keuze met een klein kwastje in de terpentine aanstippen op het model. De verf zal nu uitlopen in de reeds opgebrachte terpentine. Ofwel doet U het andersom. In dit geval is het beter te doseren. Het model eventueel schuin houden om de uitlopers een bepaalde richting in te sturen.

Dusting: misschien niet direct te verwachten voor schepen, want het wordt merendeels gebruikt voor voertuigen, maar ik vermeld het toch maar even. Het bestaat er uit dat men met een oude, grote en versleten kwast poeder op het model aan brengt, om het stoffig te doen overkomen. Als poeder gebruik je schoolborden krijtstof of tot stof vermalen baksteen. Het effect is ook die van algehele verwering van een model door de weersomstandigheden. Om het poeder te fixeren moet het wel met blanke lak overgespoten worden. Let wel op, door de lak worden de kleuren wel wat donkerder !

Flowerclass Corvette.
We gaan nu beginnen met weatheren van mijn Flowerclass model. Ik heb niet alle genoemde technieken gebruikt, maar een aantal zullen wel ingezet worden.

Camouflage.
Als camouflagekleuren heb ik Humbrol blauw nr.144, groen nr.30 en grijs nr.64 gebruikt. In de praktijk van het echte schip werden er wel eens plekken bijgeschilderd, door verkleuring van de orginele lak gaf dit een vlekkerig effect. Doe dit, net als bij het weatheren, niet teveel. Je model is kleiner dan het orgineel dus alles komt veel indringender over.

Roest.
Zeewater en ijzer, dus roest is onontkoombaar. Bij veel en intensief gebruik was er altijd wel achterstallig onderhoud. Bij oorlogsschepen in actie ging de meeste tijd aan onderhoud naar geschut en motoren. Bij sleep en vissersschepen was er geen geld of tijd voor…….. Voor roest gebruik ik Revell sm 382. Roest breng je aan in naden en kieren van huidplaten, railingen, schanieren van deuren. Vergeet ook niet laaggelegen patrijspoorten, ankerkettingen etc. Nogmaals, bekijk eens foto’s van schepen of nog beter kijk zelf eens rond in een haven. bij het aanbrengen van verticale delen verdun ik de verf met terpentine, zodat het mooi uitloopt in de richels.
Of met dunne uitlopers naar beneden uitstrijken. Roest bestaat uit meerdere kleuren door o.a vuil. Als de roest verf is opgedroogd, strijk ik er dun Humbrol nr.66 overheen. Dit is een apparte kleur , die wordt gebruikt voor militaire modelbouw. Het is lichter dan zwart, zowel grijs als groen getint. Met hele kleine hoeveelheden, eventueel verdund met terpentine, geeft het een verdieping van de roest kleur. Ik noem dit “comics-effect”. Zoals enkele lijnen van een tekening een half figuur weergeven, vult je fantasie het geheel aan. Wat is je eigen kleurbeleving: is eigeel, geel of oranje ?
Dekken
Het dek en de scheepswanden zijn vuil door olievlekken, verwering door zon en zeewater en kaal op plaatsen, waar veel is gelopen. Op het dek kun je dit weergeven door hier en daar een druppel Humbrol nr.66 aan te brengen en deze aanstippen met een beetje terpentine, zodat het een beetje uitloopt.
Dit is ook te combineren met een beetje antraciet nr.9 van Revell, voor diepte werking. Ook hier uiteraard de verf door middel van de terpentine uit laten lopen. Op de scheepswand, net als met roest. Humbrol nr. 66 in de kieren aanbrengen en uit laten lopen of met lichte streken aanbrengen.
Deze vlekken  heb ik ook aangebracht bij de spuigaten, de kluisgaten en de vuldoppen van de brandstofbunkers. Om het houten dek te imiteren kun je Humbrol nrs. 29 en 110 gebruiken of van Revell sm 381. Dit vindt ik na-tuurlijk overkomen. Zon en zeewater verbleken het hout. Om dit na te bootsen moet je wat gedeeltes drybrushen met Humbrol nr. 118. Ook wit verdund met wat terpentine tussen de planken uit laten lopen geeft een verweerd uiterlijk. Je moet heel weinig gebruiken, het wordt snel te licht.

Schoorsteen.
Op de schoorsteen brengen we wat roest aan op de laspunten en kabel-bevestigingen. De manier waarop is eerder onder roest beschreven. Dieselroet is vaak wat vettig en loopt wat uit. Als kleur gebruik ik hiervoor Humbrol nr. 33 (matzwart).  Revell nr. 9 (antraciet) is echt dof zwart en dat is te gebruiken voor kolenroet. Ook hier naar eigen idee wat Humbrol nr. 66 aanbrengen. Rook verlaat achterwaarts de schoorsteen dus moet je ook op de achterkant van de schoorsteen de verf aflopend naar beneden aanbrengen. Bij de masten, ladders e.d die kort achter de schoorsteen staan, dit aan de voorkant aanbrengen.

Beschadigingen.
De ankerkettingen veroorzaken diepe krassen op het dek en bij de ankerkluisen. Een schip wordt wel eens geschampt door een ander schip en dir veroorzaakt deuken en butsen. Bij oorlogsschepen veroorzaken kogels en granaatsplinters krassen en gaten. Het zeewater doet de rest, vaak al binnen 24 uur. Blank metaal zul je niet aantreffen, wel roest. Met een klein vijltje of met een grof schuurpapier kun je “mooie” krassen aanbrengen. Oorlogsschade kun je aanbrengen door een klein mesje krassen te maken voor de wat diepere granaatsplinters. Ook hier roest aanbrengen door de kleuren op de verticale gedeelten met terpentine uit laten lopen. De uitlopers worden in het echt veroorzaakt door regen en opspattend zeewater. Over het algemeen geldt: weather niet overdadig. In je enthousiastme doe je snel teveel. Leg het model soms even weg. Blijkt dat je teveel (roest) hebt aangebracht, verf dan van beneden naar boven met de kleur van de ondergrond de roestkleur weg.
Tenslotte maak het model zoals je goeddunkt. Je kijkt het meeste zelf naar je eigen model. Je hebt er een eigen verhaal bij. Kritiek heeft men al gauw en iedereen zal het anders (en beter !) doen. Je teveel daardoor laten leiden belemmert je eigen creativiteit en je plezier. En om dit laatste gaat het tenslotte !
Verwijzingen naar andere boeken zijn mij niet bekend. Het zijn meer artikelen in boeken en bladen die over dit onderwerp gaan. Military Modelling is zo’n blad waarin regelmatig het onderwerp wordt besproken. Verder is er van de OSPREY serie: Military Verhicles die het onderwerp behandelt.